GÜNDEM; Kuduz Hastalığını Önlemek ve Sokak Hayvanlarına Yönelik Alınacak Tedbirler,

​İl Hıfzıssıhha Kurulumuz, Sayın Valimiz Aziz YILDIRIMBaşkanlığında 25.12.2023 Pazartesi günü yukarıdaki gündem maddesini görüşmek üzere toplanmıştır.

​Kuduz hastalığının, dünyada yaygın olarak görülen zoonotik (hayvanlardan insanlara viral yolla bulaşan) hastalıklar grubundan öldürücü bir hastalık olduğu, gerek dünyada ve gerekse ülkemizde önemli sağlık sorunu oluşturduğu, bu hastalığın insan dâhil bütün sıcakkanlı memelilerde görülebilen, beyne yerleşerek felçlere yol açan ve ölümle sonuçlanan bir virüs hastalığı olduğu, ülkemizde; kurt, tilki, çakal, yaban kedisi, gelincik, köpek, kedi, sığır, koyun, keçi, at gibi hayvanlar tarafından  (en sık köpek daha az oranda kedi ve diğer hayvanlar) insanlara bulaştırılan kuduz hastalığı, hayvanların aşılanması yoluyla kolayca engellenebilmektedir.

           Ayrıca İlimizde sıklıkla rastlanan başıboş gruplar halinde dolaşan sahipsiz köpekler ve kedilerin ısırma ve yaralamalarla ile gürültü ve korku oluşturarak insan ve çevre sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. 

​Özellikle başıboş hayvanlardan kaynaklanan şüpheli ısırık vakalarının muhtemel kuduz vakaları için bir risk faktörü oluşturduğu ve bu konuda başta aşılama, kısırlaştırma, barındırma çalışmaları olmak üzere gerekli önlemlerin ivedilikle alınması gerekmektedir.

           İlimizde; kuduz şüpheli temas vakaları incelendiğinde yıllara göre artış göstermektedir.

           Kuduz Koruma ve Kontrol Yönergesine göre rutin aşılanan kedi, köpek gibi hayvan ısırmalarından hayvanın gözlenmesi şartıyla profilaksi gerekmediği, buradan anlaşılacağı üzere sahipli hayvanların aşıları yaptırıldığı zaman birçok vakada profilaksi uygulamasına gerek kalmamıştır.

5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ve ilgili mevzuatları çerçevesinde; 

“Bakımevi yapımı, sahipsiz hayvanları toplama, kısırlaştırma, kayıt altına alma, aşılama gibi rehabilitasyonişlemleri ile bakım ve beslenmesinin yerel yönetimlerin sorumluluğunda olduğu,” belirtilmiş,       

Aynı Kanunun 4. Maddesi (g) bendinde “Hayvanların korunması ve rahat yaşamlarının sağlanmasında; insanlarla diğer hayvanların hijyen, sağlık ve güvenlikleri de dikkate alınmalıdır” hükmü konulmuştur.

Ayrıca aynı Kanunun Ek Madde 1’de,

​Belediyelerin sorumluluğu;

​“Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan büyükşehir ilçe belediyeleri ile diğer belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kurar.”

Aynı Kanunun Geçici 4. Maddesinde; “Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yetmiş beş bini aşan belediyeler 31/12/2022; diğer belediyeler ise 31/12/2024 tarihine kadar ek 1.’inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen hayvan bakımevlerini kurmakla yükümlüdür.” denilmektedir.

Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliği’nin 20 ve 21'inci maddelerinde belediyelerin sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların toplatılması ve bakılmasına yönelik usul esaslar belirtilmiştir.

​Trabzon İl Hayvanları Koruma Kurulu’nun  02.04.2019 tarihli 2019-1 numaralı kanuna bağlı 1. Maddesinde “İl ve ilçe belediye başkanlıklarıyla işbirliği içinde sokak hayvanlarının kısırlaştırma faaliyetlerinin itina ile sürdürülmesi, ilçe belediyeleri tarafından ilçesindeki hayvanların toplanması Trabzon Büyükşehir Belediyesi Geçici Hayvan Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezine getirilerek tedavisi yapılan, kısırlaştırılan kedi ve köpeklerin ilçe belediyelerince alındıkları ortama geri bırakılmasının sağlanması ilgili ilçenin sorumluluğun dadır.” kararı alınmıştı.

Son zamanlarda sahipsiz sokak hayvanları popülasyonundameydana gelen artışın İlimizde toplum ve çevre sağlığına olumsuz etkileri bulunduğu, bunun yanında sahipsiz sokak hayvanlarının; insanların can güvenliğini tehdit etmesine, köpek ısırmalarının yaralanma ve ölümle sonuçlanmasına, insanların günlük yaşantılarını kısıtlamasına ve toplumsal huzursuzluğun yaşanmasına neden olduğundan; yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulumuzca alınan karar gereğince:

​

           Tüm İlçe Belediyelerince;

​   

        1. İlgili Kanun doğrultusunda; Geçici Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezlerinin kurulması, sahipsiz köpek popülasyonun ve özelliklerinin tespit edilmesi, tespit edilen sahipsiz köpeklerin Geçici Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezine getirilip bakım, rehabilitasyon, aşılama ve kısırlaştırma işlemlerinin yapılmasına, 

2. Trabzon Büyükşehir Belediyesince; 

​   Büyükşehir Belediyesince Bütün İlçe Belediyelerinin bünyesinde bulunan Geçici Hayvan Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezlerinde: bakım, rehabilitasyon, aşılama ve kısırlaştırma faaliyetlerinin artırılarak devam ettirilmesine, 

        İlgili Kanuna göre İlçelerde kurulması gereken Geçici Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezlerinin inşa edilinceye kadar Büyükşehir ve İlçe belediyeleri koordinasyonunda geçici üniteler kurulması, kısırlaştırma ekipleri sayısının artırtılması, sahipsiz köpeklerin bu ekiplerce kısırlaştırmasına yönelik çalışmaların yürütülmesine,

        Kuduz Hastalığından Korunma ve Kuduz Hastalığı ile Mücadele Yönetmeliği kapsamında; “Üç aydan büyük köpek ve kedi sahipleri hayvanlarını yılda bir defa aşılatmakla yükümlüdür” hükmü gereği; sahipli köpekler sokakta gezdirilirken, Belediye Zabıtaları tarafından istenildiğinde,köpeğe ait sağlık karnesinin sahibi tarafından ibraz edilmesine ve son bir yıl içinde kuduz aşısı ile aşılanıp aşılanmadığı kontrol edilerek eğer aşısız ise tutulan tutanağın 5996 Sayılı Kanun kapsamında idari işlem için İlgili Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğüne gönderilmesine,

​İnsan ve hayvanlarda kuduz hastalığının etkileri konusunda toplumda farkındalığın arttırılması ve başta kuduz hastalığı olmak üzere hayvan hastalıkları konusunda yapılacak çalışmalarla ilgili halk eğitimlerinin yapılmasına, 

        Sahipli kedi ve köpeklerin kuduz aşılamalarının devam edilmesine, 5996 Sayılı Kanun kapsamında hayvanlarını aşılatmayan sahipleri hakkında idari işlemlerin takip edilmesine,

​Kurulumuzda alınan kararlar doğrultusunda, uygulamada bütünlüğün sağlanması için kararın bir örneğinin Kaymakamlıklara gönderilmesine (Kaymakamlıklarca kendi Belediyelerine gönderilmesine) ve kurumlar tarafından yapılan çalışmaların Kurulumuza bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verilmiştir.